नेहमीच विविध पक्षांमधील युती, गटबाजी, आणि स्थानिक तसेच राष्ट्रीय मुद्द्यांवर अवलंबून असतात. सध्याच्या राजकीय परिस्थितीत, महाराष्ट्रातील प्रमुख पक्ष खालीलप्रमाणे आहेत:
1. शिवसेना (शिंदे गट) आणि भाजप युती
महाराष्ट्रातील सत्ताधारी आघाडी शिवसेना (शिंदे गट) आणि भारतीय जनता पक्षाची (भाजप) आहे. एकनाथ शिंदे यांनी 2022 मध्ये शिवसेनेत बंड केले आणि मोठ्या गटाला घेऊन वेगळे झाले. यानंतर, त्यांनी भाजपसोबत युती केली आणि राज्यात सत्तेत आले. त्यांच्या नेतृत्वाखालील शिवसेना शिंदे गट, भाजपसोबत आगामी निवडणुकीत महत्त्वाची भूमिका बजावू शकतो.
2. शिवसेना (उद्धव ठाकरे गट)
एकनाथ शिंदेंच्या बंडानंतर, उद्धव ठाकरे यांनी शिवसेना (ठाकरे गट) मजबूत करण्याचा प्रयत्न केला आहे. ठाकरे गटाची सहानुभूती आणि हक्काच्या शिवसेना नाव व चिन्हावरून सुरू असलेल्या संघर्षामुळे ते विरोधकांची भूमिका बजावत आहेत. राष्ट्रवादी काँग्रेस (राकाँ) आणि काँग्रेससोबत ते महाविकास आघाडी (MVA) म्हणून येणाऱ्या निवडणुकीत लढण्याची शक्यता आहे.
3. राष्ट्रवादी काँग्रेस (राकाँ)
राष्ट्रवादी काँग्रेसमध्ये शरद पवार आणि अजित पवार यांच्यात विभाजन दिसून आले आहे. अजित पवारांनी भाजपसोबत युती करून उपमुख्यमंत्री पद स्वीकारले, ज्यामुळे पक्षात अंतर्गत फूट पडली. अजित पवार गट आणि शरद पवार गटाची भूमिका आगामी निवडणुकीत निर्णायक ठरू शकते.
4. काँग्रेस
काँग्रेस पक्ष महाराष्ट्रात महाविकास आघाडीचा एक महत्त्वाचा घटक आहे. भाजप-शिंदे सरकारविरोधात काँग्रेसने सातत्याने भूमिका घेतली आहे. राज्यात मजबूत गड असलेल्या भागात काँग्रेसचे पारंपारिक मतदार आहेत, परंतु नेतृत्व आणि गटबाजीचे आव्हान त्यांच्यासमोर आहे.
5. मनसे (महाराष्ट्र नवनिर्माण सेना)राज ठाकरे यांच्या नेतृत्वाखालील मनसेचा प्रभाव मर्यादित असला तरी, ते ठराविक विधानसभा मतदारसंघांमध्ये भूमिका बजावू शकतात. त्यांचे हिंदुत्ववादी अजेंडा आणि मराठी अस्मिता हे मुद्दे काही मतदारांमध्ये प्रभावी ठरू शकतात.
संभाव्य समीकरणे:
1. भाजप-शिंदे युती: भाजप आणि शिंदे गट राज्यात एकत्रितपणे मोठे मतपेढे जिंकण्याचा प्रयत्न करेल, विशेषत: शहरी आणि ग्रामीण भागात.
2. महाविकास आघाडी (MVA): शिवसेना (उद्धव गट), काँग्रेस आणि राष्ट्रवादी काँग्रेस (शरद पवार गट) युतीची शक्यता असल्यास ती मोठा विरोधक गट तयार करेल.
3. राष्ट्रवादीचे विभाजन: राष्ट्रवादीच्या दोन्ही गटांमध्ये स्पर्धा असेल, ज्याचा प्रभाव मतांवर आणि त्यानंतरच्या युतींवर होऊ शकतो.
या राजकीय समीकरणांच्या पार्श्वभूमीवर, महाराष्ट्रातील निवडणुकीत स्थानिक मुद्दे जसे की शेतकरी समस्या, मराठा आरक्षण, रोजगार आणि महागाई महत्त्वाचे ठरतील.
